Con rồng cháu tiên

[AiHoa]

Ỷ LAN THỨ PHI (tt)

Ngày tháng mặc nắng sương dầu dãi
Tình kia đà kết trái đơm hoa
Tin vui lan xuống mọi nhà
Bàn dân thiên hạ hát ca reo mừng

Dương Hoàng Hậu đứt từng đoạn ruột
Cổ nghẹn ngào lệ nuốt hờn căm
Thù sâu oán kín ghen thầm
Mưu tìm kế độc hại ngầm Nguyên Phi

Trong cung cấm truyền đi khắp ngả
Hoàng Hậu nay cấn dạ hoài thai
Một ngày hỉ tín trùng lai
Lệnh vua giảm thuế lập đài tạ ơn

Nước nhà chợt dậy cơn khói lửa
Chốn biên thuỳ nghiêng ngửa binh đao
Chiêm Thành hùng khí ngất cao
Ngang nhiên bỏ cống, lấn vào cõi ta

Thế giặc mạnh như là thác lũ
Binh Nam triều cố thủ đợi trông
Hung tin về tận đền rồng
Khiến cho bận dạ xót lòng quân vương

Ban thánh lệnh lên đường ứng chiến
Ngài thân chinh Nam tiến bình Chiêm
Đem hai trăm cỗ chiến thuyền
Binh hùng năm vạn dẹp yên giặc loàn

Việc triều nội Ỷ Lan chấp chính
Lý Thái Sư quyền bính phụ coi (7)
Việc nhà cắt đặt xong rồi
Ngự thuyền rời bến thấy đôi rồng chầu

Căng buồm gió thuyền mau trực chỉ
Đi tiên phong có Lý Tướng quân (8)
Bảy ngày biên giới đã gần
So xem lực lượng cân phân chưa tường

Chiêm quốc cậy thành giương ba phía
Núi non cao, hiểm địa khó qua
Chỉ còn mặt bể vào ra
Tập trung toàn bộ lực mà chống ngăn

Quân triều Lý mấy lần công phá
Hy sinh nhiều bao nả gian nan
Vẫn không qua được ải quan
Sức đà mỏi mệt, bụng càng nóng nôn

Thương tướng sĩ lưu đồn khó nhọc
Nhớ quê nhà trằn trọc khôn nguôi
Thánh Tôn trong dạ bùi ngùi
Truyền cho quân thứ phản hồi Thăng Long

Ái Hoa

(7) Lý Đạo Thành
(8) Lý Thường Kiệt

[AiHoa]

Ỷ LAN THỨ PHI (tt)

Qua biên giới chợt lòng bối rối
Gặp Ỷ Lan ăn nói dở dang
Dọc đường nghe tiếng đồn vang
Nguyên Phi trị nước vững vàng nghiêm minh

Nhà vua nghĩ phận mình nam tử
Chẳng lẽ thua tài nữ nhi sao ?
Lệnh truyền quân lộn lại mau
Binh sau hoá trước quay đầu tiến công

Giặc không kịp đề phòng tan vỡ
Tướng Bố Bì chết ở trận tiền
Quân ta lên bộ bỏ thuyền
Chiếm thành Phật Thệ (9) chúa Chiêm quy hàng

Xin dâng đất để toàn tánh mạng
Thề từ nay chẳng dám hung hăng
Lệ triều cống vật hàng năm
Xếp thu binh giáp chỉ chăm cấy cày

Trải chín tháng mười ngày kiêng kỵ
Đã tới kỳ nở nhuỵ khai hoa
Hài nhi có vết châu sa
Rành rành xã tắc sơn hà hai vai

Bầy cung nữ tay sai Dương Hậu
Toa rập nhau cùng giấu nhẹm tin
Âm mưu gây chuyện tày đình
Bắt ngay hoàng tử đưa trình Bắc cung (10)

Việc tráo đổi ai hòng thấu hiểu
Lại phao truyền bêu riếu Ỷ Lan
Sinh ra thai quái rõ ràng
Chẳng là chồn cáo cũng hàng yêu tinh

Giao đại án triều đình nghị sự
Lập công đồng phán xử thứ phi
Thái sư chức trọng quyền uy
A tòng hoàng hậu kể gì ngay gian

Nhân Chúa thượng dặm ngàn xa khuất
Án lập thành biếm truất lãnh cung
Một thân cô lẻ lạnh lùng
Nỗi niềm tâm sự biết cùng ai đây ?

Thương con trẻ thơ ngây không mẹ
Nhớ chồng xa quạnh quẽ ngoài biên
Trời đành rẽ thuý chia uyên
Cách tình mẫu tử biệt niềm phu thê

Ái Hoa


(9) Phật Thệ là kinh đô của Chiêm Thành, sau gọi là Đồ Bàn hay Chà Bàn
(10) Cung của Hoàng Hậu ở phía Bắc, còn gọi là cung Thượng Dương

[AiHoa]

Ỷ LAN THỨ PHI (tt)

Khi hoàng đế trở về chiến thắng
Ngỡ ngàng thay thiếu vắng Nguyên Phi
Tai nghe trình sự lạ kỳ
Bần thần khúc dạ tái tê cõi lòng

Tình chồng vợ phép công khôn vị
Nghĩa quân thần tội lý khó đương
Người sinh quái, chuyện lạ thường
Bán nghi bán tín chưa tường thực hư

Định bụng sẽ từ từ tra xét
Thử xem nàng có thiệt hàm oan
Nhưng rồi việc nước đa đoan
Xuân qua hè đến thu tàn đông đi

Trong cung lạnh bốn bề vắng ngắt
Lính canh phòng nghiêm nhặt vào ra
Cảnh tình đày đoạ xót xa
Không người tâm phúc để mà nhắn tin

Thân hoàng đế chiến chinh từng trải
Tuổi đã cao nhuốm phải phong hàn
Nửa đường rũ gánh giang san
Bụi trần lánh bỏ niết bàn tìm chơi

Hoàng Thái Tử lên ngôi cửu ngũ
Cung Thượng Dương thái hậu kiêm quyền
Nhân Tôn nối nghiệp đà yên
Vô tình nào biết mẹ hiền cầm giam

Vách tường đá phía Nam vây bọc
Ngoài hoàng cung có mọc cây cao
Trổ ra quả thị ngọt ngào
Mùi hương toả ngát khiến bao kẻ thèm

Có chú bé đêm đêm trèo hái
Bỏ vào khăn từng trái mang về
Bình minh rạng nẻo sơn khê
Đem ra chợ bán chẳng nề nắng mưa

Nuôi cha mẹ sớm trưa khó nhọc
Kể chi mình thân vóc nhỏ nhoi
Bữa kia nhìn xuống mà coi
Tiếc thay quả thị rụng rơi trong thành

Chú bé mới liều mình trèo xuống
Vượt tường cao kẻo uổng trái rơi
Chợt nghe văng vẳng mấy lời
Nhìn qua song cửa thấy người thở than

Vẻ khuê các chứa chan sầu tủi
Giọng kim oanh nông nổi đoạn trường
Càng nghe chú bé càng thương
Nguyên Phi ngày trước vẫn thường thi ân

Cầm thư mật gửi quan Thái Uý (11)
Người thẳng ngay chẳng vị một ai
Trèo tường chạy tót ra ngoài
Tìm phương đến cửa nhờ tay cứu dùm

Ái Hoa

(11) Lý Thường Kiệt

[da1uhate]

Tiếp đi thầy ơi, đang đọc ngon trớn, truyện này hồi nhỏ coi báo thiếu nhi có thấy, mà thấy mới tới chỗ đặt tên Ỷ Lan hà

[AiHoa]

Ỷ LAN THỨ PHI (tt)

Tiếng hò hét um sùm phố xá
Lính dẹp đường binh mã đi qua
Thấy quan Thái Uý từ xa
Chú bèn chạy đến khóc la xin vào

Quan Thái Uý tuổi cao đức trọng
Tài võ văn trí rộng gan to
Biết người có chuyện âu lo
Truyền sai tướng sĩ dẫn vô thưa trình

Xem thủ bút rành rành đã rõ
Việc tày trời thật khó dối gian
Vào cung tâu lại Thánh Hoàng
Xử sao cho thoả nghiệt oan án này

Vết son đỏ hai vai thiên tử
Đủ cớ bằng bắt lũ cung nhân
Khảo tra khai hết mọi phần
Tội Dương Thái Hậu khi quân tráo người

Nay quả báo lưới trời lồng lộng
Tuy rằng thưa chẳng sổng được đâu
Bảy mươi hai ả nữ hầu
Cùng Dương Thái Hậu rơi đầu Ngọ Môn

Đầy nghi vệ Nhân Tôn hoàng đế
Đến lãnh cung rước mẹ về triều
Mừng mừng tủi tủi thật nhiều
Bao nhiêu cơ nhục đủ điều đắng cay

Thái Sư cũng lưu đày biệt xứ
Bởi a tòng trong vụ án oan
Thái Phi nhiếp chính sau màn (12)
Giúp vua trị nước giữ an cơ đồ

Còn chú bé công to cứu giá
Được thưởng ban lòng dạ trung kiên
Lớn lên thành bậc tôi hiền
Trọn đời vinh hiển tiếng truyền sử xanh

Ái Hoa


(12) Khi vua nhỏ tuổi, Thái Hậu nhiếp chính ngồi sau bức màn để phán xử mọi việc triều chính