[AiHoa]

Trạng Lợn dân gian: Dương Đình Chung (tt)

Dương ông đặt tên cho y là Dương Đình Chung tức Chung Nhi. Tục truyền vua Thánh Tôn cũng ra đời cùng ngày với Chung Nhi cả Trạng Ăn, Trạng Vật cũng sinh năm ấy.

Nói về Chung Nhi lên ba tuổi thì triều đình mở khoa thi có hai ông Trạng Nguyên và Bảng Nhỡn vinh quy về qua làng Rùa. Chung Nhi ra xem, thấy thế, cười mà hỏi cha rằng:
- Ông kia là gì mà đội mão đẹp thế?

Dương ông đáp:
- Ông ấy là quan Trạng.

Chung Nhi hỏi tiếp:
- Còn ông kia là gì?
- Ông ấy là quan Bảng.
- Vậy trong hai ông, ai hơn ai kém?
- Quan Trạng hơn quan Bảng.
- Thế thì ngày sau con phải làm quan Trạng.

Từ đó Chung Nhi chỉ mơ ước làm Trạng Nguyên bắt trẻ con làm cờ làm quạt rước mình như rước quan Trạng vinh quy bái tổ. Có người khách lạ, thấy thế, bĩu môi, bảo :
- Trạng dở hay Trạng Nguyên?

Chung Nhi đáp:
- Khách quen hóa khách lạ.

Khách thấy đứa trẻ đáp thế, giựt mình cho là lạ, bảo Dương ông nên cho Chung Nhi đi học. Chung Nhi hỏi mẹ:
- Thầy đồ giỏi hơn Trạng Nguyên hay Trạng Nguyên giỏi hơn thầy đồ?

Mẹ trả lời:
- Trạng Nguyên giỏi hơn.

Nghe thế, Chung Nhi lắc đầu quầy quậy:
- Thế thì con không đi học thầy đồ đâu.

Mẹ khuyên:
- Muốn làm Trạng, phải đi học thầy đồ mới được.

Nghe mẹ nói vậy, Chung Nhi mới chịu cắp sách đi học.

Dương ông làm gà thổi xôi mang sang thầy đồ xin làm lễ nhập tràng cho con. Thầy bảo Chung Nhi vào lễ, Chung Nhi hỏi thầy:
- Lễ ai?

Thầy nói:
- Lễ trình đức Thánh Khổng Tử.

Chung Nhi hỏi lại:
- Thánh Khổng Tử có hơn Trạng ?

Thầy nói:
- Nhất Thánh nhì Trạng

Bấy giờ Chung Nhi mới chịu làm lễ. Lúc xong, Dương ông bảo vào làm lễ thầy. Trạng cho là thầy kém Trạng, nhất định không chịu lễ. thầy bảo:
- Tiên học lễ hậu học văn.

Trạng chịu là phải, lúc bấy giờ mới chịu lễ thầy. Thầy lại bảo:
- Thứ nhất hay chữ, thứ nhì dữ đòn.

Chung Nhi không bằng lòng, nói:
- Phải đòn thì con không học đâu.

Dương Ông phải dỗ:
- Con chăm học thì không can gì phải đánh !
- Thế học mấy hôm thì thành Trạng ?

Thầy đồ nực cười:
- Học dăm ba ngày thì thành Trạng.

Chung Nhi tủm tỉm cười thích lắm. Thầy đọc một câu trong Tam Tự Kinh cho Chung Nhi học "Thiên tích thông minh, thánh phù công dụng".

Thầy đọc xong thì Chung Nhi quên liền mà đọc trẹo ra là: "thiên tích thong manh, thánh phù chỏng gọng" chỉ có câu ấy mà bảy tám ngày không thuộc. Thầy đồ giận lắm bắt nằm xuống đánh Chung Nhi không chịu nằm sấp, cứ nằm ngửa tênh hênh ra. Chung Nhi nói:
- "Thiên tích thong manh, thánh nằm chỏng gọng" sao thầy bắt con nằm sấp ?

Ái Hoa
(còn tiếp)