Chương 21
Trong lớp tứ 7 này, không nói đến thằng Lý đen quả là điều thiếu sót. Tụi thằng Thuật vẫn không biết tại sao thằng này đen thui - tất nhiên chưa bằng mấy thằng Mỹ đen trong khi mấy thằng anh nó, cũng học trong trường thì nước da lại bình thường. Nó là một thằng ăn mặc khá chỉn chu trong lớp. Lúc nào đi học, chiếc áo trắng tetoron mỏng thấy cả cái áo thun ba lỗ bên trong, và cái quần tergal xanh luôn luôn được úi thẳng nếp mà thằng Dũng chọc là “rờ đứt tay”. Chỉ tội nó vừa đen, mặt lại lấm tấm những hạt mụn cám mặc dù hàng ngày, sau khi đi học về, hay đi chơi nó đều rửa mặt để không bị bụi bám vào da.
Nó ngồi cạnh thằng Hòe từ năm đệ thất. Thằng Hòe bẽn lẽn hiền lành, da trắng như con gái bao nhiêu thì thằng Lý đen như là một hình ảnh đối nghịch bấy nhiêu. Tuy nhiên, ở hai thằng này có nét tương đồng là đều giữ gìn tập chép bài rất sạch sẽ. Thằng Lý đen lại bị thêm cái bệnh mồ hôi tay nên mỗi khi viết bài nó đều lót miếng giấy chậm để lót lồng bàn tay, viết đến đâu chậm đến đó.
Từ ngày quen với cô bé Thanh Danh thằng Dũng trở nên quan tâm tới thằng Lý đen nhiều hơn vì thằng này có liên quan đến... bưu chính và tem thư. Mấy thằng bạn trong lớp hay đùa với thằng Lý đen rằng ước mơ sau này của nó là trở thành trưởng ty bưu điện vì thấy thằng này say mê sưu tập tem. Trong khi mấy thằng... Có cả một cuốn sổ dán đủ hình các loại máy bay từ B.52, đến cánh chuồn, máy bay đầm già là mốf thời thượng thì thằng Lý đen đã có một cuốn album tem. Nó nói với thằng Dũng:
- “Chơi hình máy bay đâu có hay, không đẹp, lại không có tiền nữa.”
- “Chơi tem có tiền nữa?”
- “Mầy có nhưng con tem cũ, hiếm thì bán nhiều tiền lắm."
- “Tem cũ là tem làm sao? Tem xài rồi hả?”
- “Tem xài rồi nhưng tem này phải được in từ hồi “oảnh tạc” mới được.”
Thằng Dũng sực nhớ:
- “Ê, tao có thể kiếm được tem cho mầy!”
- “Bằng cách nào?”
- “Bí mật. Nhưng mầy cũng phải đổi lại cho tao nữa à.”
- “Đổi cái gì?”
- “Mầy thấy ai có sách cũ xin cho tao.”
- “Sách giáo khoa đó hả?”
- “Không phải. Sách truyện như truyện Tề Thiên, chuyện Bàng Quyên Tôn Tẩn hay là truyện gì cũng được...”
Thấy ý của thằng Dũng cũng hay hay, thằng Lý đen liền gặp thằng Cường, thằng này khoái sưu tầm hình máy bay. Mộng ước của nó là sau nay trở thành phi công lái máy bay nên bây giờ “phải biết hết tất cả các loại máy bay”. Trong quyển sổ sưu tầm của nó, dưới mỗi hình chiếc máy bay là những chi tiết kỹ thuật về chiếc máy bay đó mà không biết nó sưu tầm từ đâu. Thằng Lý đen đề nghị:
- “Chừng nào mầy có tem mầy cho tao, tao sẽ cho mầy lại hình máy bay.”
Thằng Cường khoái chí:
- “Ừ, tao đang có mấy con tem hình máy bay mà tao không khoái. Phải là hình máy bay thật chứ không phải hình vẽ.” Nghe nói đến tem là thằng Lý đen vồ ngay:
- “Đâu, mai mầy đem mấy con tem đó tao coi thử.”
Thằng Dũng vào nhà in, gặp cô thư ký văn phòng của ông chủ bút xin những bì thư của bạn đọc gửi đến tòa báo để lấy những con tem đưa cho thằng Lý đen để đổi lấy những cuốn sách cũ mà thằng nay xin của anh chị nó. Thằng Dũng cắt hình những chiếc máy bay trong các tờ báo cho thằng Cường, hình ca sĩ đưa cho thằng Chương, program phim đổi cho thằng Thạch để đổi lấy những quyển sách càng xưa càng tốt. Không biết lúc nào, khi chờ đợi những bản chữ đã được đổ bản kẽm, thằng Dũng đọc được bài viết của ông Vương Hồng sển về thú chơi sách trong một tờ báo cũ trong đống báo đang chờ nhúng mực xanh để bán cân ký. Nó gặp nhà thơ Kiên Giang đang phụ trách mục Vườn thơ của tờ báo để hỏi về ông Vương Hồng sển thì ông gật gù:
- “Ông ấy là chồng của bà Năm Sa Đéc đó.”
- “Con có thấy ông ấy viết cho tờ báo của mình...”
- “Bài gì vậy?"
- “Cái gì về thú chơi sách."
- “Ê, chơi sách hay lắm đó. Mấy cái vụ chơi đồ cổ thì ông Sển là nhà chuyên môn, không ai qua ổng nổi đâu.”
- “Nhưng muốn chơi sách như ổng thì phải làm sao?”
Nhà thơ trầm ngâm:
- “Trước hết là phải có đam mê. Có đam mê thì mới có thành công thứ hai là con phải... có tiền. Nhưng nêu không có tiền thì cũng có cách khác...”
- “Cách gì chú, chỉ con với.”
- “Nếu con thích thì con đi xin. Xin mỗi người một cuốn, nếu có cuốn nào trùng với nhau thì cứ để dàrih rồi lấy cuốn sách dư đó đem ra hàng sách lạc-son đổi...”
Nhà thơ rít hơi thuốc Melia khét ngẹt, phun trên trần nhà: “Như chú nói điều đầu tiên là phải có đam mê. Từ đam mê mới suy nghĩ ra cách kiếm sách... Đầu tiên, chú sẽ khai trương cho con bộ sách này hay lắm...”
Mắt thằng Dũng sáng lên:
- “Hả, bộ gì chú?”
- “Tuấn, chàng trai nước Việt của anh Nguyễn Vỹ.”
- “Nhưng chú chỉ có một bộ mà sao chú cho con được?”
- “Bộ đầu tiên thì họa sĩ Trần Văn Tấn, người vẽ bìa sách tặng chú, bộ thứ hai thì do chính tác giả tặng. Chú dư một bộ. Chú sẽ cho con bộ cúa họa sĩ Tấn. Họa sĩ Tấn là người vẽ bìa chính cho báo Thằng Bờm của anh Nguyễn Vỹ.”
Nó vỗ tay:
- “Hay quá, cơn cám ơn chú...”
Như lời hứa, nhà thơ Kiên Giang cho nó bộ sách “Tuấn, chàng trai nước Việt” gồm ba quyển. Nó nhìn bộ sách đồ sộ, cuốn nào cuốn nấy dầy cui rồi đọc thử vài trang nhưng không cảm thấy hấp dẫn nên đem cất vào tủ sách. Tuy nhiên khi nhìn bộ sách nó vẫn cảm thấy có cái gì đó khá hấp dẫn con mắt. Chỉ nhìn cũng được rồi!
Biết thằng Mai khoái sưu tầm hình nghệ sĩ nên thằng Dũng gặp thằng này dụ:
- “Tao sẽ cắt hình nghệ sĩ trong báo cho mầy, khi nào mầy thấy mấy bà bán ve chai cân ký sách lạc-son, mầy mua đổi cho tao. Nếu nhiều quá tao bù tiền cho mầy...”
Từ đó, tụi nó hình thành một nhóm trao đổi tem, sách, hình máy bay, hình ca sĩ, mấy tấm program chiếu bóng... mà thằng Dũng đặt tên là “nghiệp đoàn trao đổi” dựa theo tên của “nghiệp đoàn báo chí Nam Việt” mà nó nghe các ký giả thường trao đổi về nghiệp đoàn này mỗi khi uống cà phê ở đường hẻm Sáu Lèo. Nhưng trong cái “nghiệp đoàn” của tụi nó ai cũng tự cho mình là thủ lĩnh. Đứa nào cũng nghĩ rằng bộ sưu tầm của nó là nhất, không thằng nào chịu thua thằng nào. Thằng Lý đen, tay cầm kính hiển vi, tay cầm cây cặp tem, gắp từng con tem bỏ vào quyển album tem, lên giọng: “Chơi tem là sang nhất. Chỉ có nhà giàu mới có thể chơi tem được nghe tụi bây. Trên thế giới chỉ có tỷ phú mới chơi tem vì có những con tem bán được cả triệu đồng...”
Thằng Cường với mộng ước phi công nên hết sức bảo vệ thú sưu tập hình máy bay của nó:
- “Làm sao giàu bằng mấy thằng chủ máy bay được?”
- “Mầy hô như con khỉ đột làm sao làm phi công lái máy bay được con. Pilot toàn là mấy thằng đẹp trai không” - thằng Lý đen phản pháo.
- “Tao đâu có lái máy bay mậy. Tao làm chủ máy bay.”
- “He... he... tàu bay giấy thì thằng nào đi chẳng được!”
Còn thằng Dũng thì tự hào về tủ sách... hai chục cuốn của nó:
- “Muốn tìm kiến thức thì phải đọc sách. Người sưu tầm sách là những bậc triết gia, danh nhân, thi sĩ...”
- “Còn mấy thằng chuyên sưu tầm sách Playboy thì sao?”, thằng Thạch chọc thằng Thuật.
Thằng Thuật bình tĩnh trả lời:
- “Mấy thằng đó thuộc loại Thông minh nhất nam tử, yếu vi thiên hạ kỳ”, nó nói một hơi một câu thơ mà thật tình nó cũng không hiểu nghĩa là gì.
Đứa nào cũng cho rằng bộ sưu tầm của nó là số một, là tao nhã chỉ có thằng Mai là không nói tiếng nào. Nó lẳng lặng tự cắt dán những tấm hình của các tài tử La Thoại Tân, Ngọc Đức, Vân Hùng, Kim Cương, Thẩm Thúy Hằng, Hùng Cường, Thanh Tú, Hữu Phước, Bạch Tuyết, Thanh Nga, Thành Được, Diệp Lang... mà nó tìm được trong những tờ prồ - gram, trong những tờ báo mà thằng Dũng cho nó vào một cuốn sổ ca-rô. Đây là bộ sưu tầm cúa nó - một bộ sưu tầm những thần tượng không tốn tiền. Chuyện sưu tầm của nó mấy đứa trong lớp không biết, chỉ trử thằng Dũng vì hai đứa phải đổi chác cho nhau.
Một hôm, trên bục thầy Minh đang giảng bài thì phía dưới này thằng Cường hô, cùng thằng Lý đen say sưa xem bộ sưu tầm của thằng Mai rồi quăng trả lại trên bàn thằng Mai với lời bình phẩm:
- “Đồ cải lương. Hết chuyện sưu tầm rồi sưu tầm mấy thằng hát cải lương.”
Thằng Mai điên tiết lên. Nó không biết hai thằng này lấy cuốn sổ của nó lúc nào, đã đụng chạm vào sự bí mật của nó, lại còn nhận xét kiểu cha chú, không dằn tức được nên nó chồm lên bàn thằng Cường, giật lấy cuốn sổ sưu tầm máy bay của thằng nầy liệng xuống đất. Đến phiên thằng Cường nóng gà, thẳng tay thoi vô mặt thằng Mai cái bốp. Thằng Mai giơ tay định đánh lại thì thằng Thạch ôm lại, cản hai thằng ra.
Nghe tiếng ồn ào, thầy Minh đang chép một công thức trên bảng quay xuống. Ngưng giảng, thầy kêu cả hai thằng lên trên bàn thầy, cả hai thằng đứng khoanh tay lần lượt trình chuyện đã xảy ra như thế nào. Nghe xong, thầy quay xuống lớp hỏi: “Hai em này đã trình bày sự việc. Đáng lẽ thầy không muốn làm mất giờ học của các em nhưng thầy thấy đây là một vấn đề chung, thuộc loại văn hóa và cách xử thế của con người nên thầy tạm ngưng giảng để nói với với các em hiểu để sau này tránh khỏi mắc sai lầm.”
- “Sưu tầm là một thú chơi, một sở thích rất tốt. Điều này là lành mạnh. Tuy nhiên, sở thích quá độ coi chừng dẫn đến cực đoan và điên cuồng vì nó. Tại sao thầy nói như vậy? Vì sở thích quá độ làm người ta yêu và tin rằng cái sở thích của mình là độc tôn, là số một và cho rằng sở thích của người khác là thấp kém hơn mình, rồi chê bai, rồi khinh bỉ sở thích của họ. Từ đó sẽ sinh ra đố ky và hận thù. Không có sở thích sưu tầm nào thấp kém cả..." Phía dưới này thằng Thuật nói khẽ với thằng Dũng:
- “Thấy chưa mậy, không có sở thích sưu tầm nào thấp kém nghe mậy, kể cả sưu tầm báo Playboy..."
Thầy Minh nói tiếp:
- “Ngay cả những người không có sở thích sưu tầm...”
Đến phiên thằng Thạch hí hửng:
- “Nghe chưa tụi bây, tao không khoái sưu tầm thì cũng như tụi bây thôi...”
Tụi xóm nhà lá ra dấu bảo thằng Thạch im lặng để nghe thầy Minh nói tiếp:
- “Mỗi người đều có sở thích riêng của mình và không ai có quyền xâm phạm đến sở thích của người khác... Mỗi em có một bộ sưu tầm riêng là điều rất đáng khuyến khích. Bộ sưu tầm của các em có thể nói lên khuynh hướng chọn lựa nghề nghiệp sau này. Có thể em Cường sẽ trở thành phi công...”
- “Răng nó hô quá làm sao đi phi công được thầy?”
- “Có thể chỉnh hình hoặc làm chủ máy bay riêng, thuê pilot lái có sao đâu, phải không các em. Còn em Mai, biết đâu sau này trở thành kịch sĩ đại tài, ra đường mấy cô gái chạy theo xin chữ ký đầy đường thì sao? Các em còn có cả tương lai trước mắt. Cứ nuôi dưỡng ước mơ của mình. Cứ tìm rồi sẽ thấy.”
- “Hồi thầy đi học thầy sưu tập cái gì thầy?”, thằng Tuấn trưởng lớp hỏi.
- “Thầy sưu tập bộ trứng ngỗng.”
Cả lớp cười ồ vì câu trả lời vui của thầy Minh. Thầy hơi gằn giọng, nhấn mạnh. Tụi nó biết đây là đoạn quan trọng mà thầy sắp nói tới vì thầy có thói quen những đoạn quan trọng cần được quan tâm trong bài học thường được thầy gằn giọng. Và thầy nhắc lại sở thích quá độ coi chừng dẫn đến cực đoan và điên cuồng vì nó... Thầy nhìn đồng hồ đeo tay “Còn ít phút nữa hết giờ học, thầy sẽ kể cho các em nghe một chuyện về sở thích sưu tầm... Còn hai em Cường và Mai về lại chỗ đi...”
Tụi nó khoái quá vì vừa được nghỉ sớm lại được nghe kể chuyện nên ngồi im thin thít. Thầy Minh bắt đầu vào chuyện: “Chuyện này liên quan đến một nhà sưu tập tem. ông ta là tỷ phú nên những con tem nào có giá trị cao nhất trên thế giới đều có mặt trong bộ sưu tập của ông ta. Tuy nhiên, bộ sưu tập hiện nay của ông chưa hoàn hảo vì còn thiếu một con tem cực hiếm. Một hôm có một người xin gặp ông để cho ông xem con tem hiếm đó mà anh ta có được do thừa kế. Nhà sưu tập tem mừng quá và tự nhủ trong lòng với giá nào ông ta cũng sẽ mua để bộ sưu tập của ông ta được hoàn chỉnh. Hai người gặp nhau và nhà tỷ phú đã tận mắt chứng kiến con tem quý mà mình còn thiếu, ông ta ra giá mua thật cao nhưng người chủ con tem đó nhất định không bán. Bây giờ thầy đố các em nghe.. Người chủ con tem sẽ làm gì? Ai trả lời? À... em...”
Thằng Thịnh nhà là chủ vựa gạo đứng lên:
- “Người chủ con tem sẽ ra giá thật cao, cao hơn giá của nhà tỷ phú đưa ra gấp nhiều lần...”
- “Tại sao em nghĩ vậy?”
- “Dạ thưa thầy cái gì hiếm thì giá phải cao ạ, nhất là người bán biết rằng người mua nhất định mua cho được...”
- “Em chắc là nhà buôn bán giỏi sau này.”
Tụi nó nhao nhao:
- “Nhà thằng này là chủ vựa gạo mà thầy.”
Thằng Thạch giơ tay:
- “Người chủ con tem sẽ trao đổi những con tem khác mà ông ta đang thiếu...”
Thằng Thuật cũng tham gia ý kiến:
- “Thưa thầy, chắc ông chủ con tem này muốn cưới con gái ông tỷ phú, vừa được vợ và sau này khi ông tỷ phú mất đi thì ông ta thừa hưởng luôn bộ tem quý đó.”
Tụi trong lớp vỗ tay khen câu trả lời của thằng Thuật đúng là một ý kiến rất là láu cá. Thầy Minh cười rồi nói:
- “Mỗi em đứng ở tâm lý của mình đều có cách giải quyết rất là hay. Riêng người chủ con tem có cách giải quyết riêng của mình. Ông ta lấy hộp quẹt rồi binh tĩnh, chậm rãi... đốt con tem trước mặt nhà tỉ phú...”
Tụi trong lớp đồng thanh vì khó tin một cách giải quyết như thế.
- “Đốt con tem...”
Trước sự bất ngờ của bọn nó, thầy Minh tiếp tục câu chuyện: Khi người chủ đốt con tem thì ông tỷ phú trợn mắt, ôm ngực và gục xuống chết vì đau tim. Người chủ con tem nhìn ông tỷ phú gục xuống, chết trước mặt mình một cách hài lòng vì mục đích của anh ta là trả thù nhà tỷ phú. Chính nhà tỷ phú trước kia cũng vì những con tem quý mà đã hại cha anh ta - vốn cũng là một nhà sưu tập tem - chết. Người chủ con tem quý này biết nhà tỷ phú bị bệnh đau tim và khi xúc động cao độ có thể chết vì đột quy nên anh ta đã hy sinh con tem quý của mình...”
Tụi nó suýt xoa:
- “Uổng quá... chỉ vì muốn trả thù mà anh ta đốt cả một gia tài...”
Thầy Minh gật gù:
- “Đúng, chỉ vì mối thù mà anh ta đã làm mất đi một gia tài và thế giới tem mất đi một con tem quý.”
Thằng Dũng giơ tay:
- “Thưa thầy em nghĩ là người chủ con tem này không mất cả gia tài đâu ạ.”
- “Tại sao vậy?”
- “Dạ thưa thầy em nghĩ ông ta cho ông tỷ phú xem con tem thật nhưng khi đốt ông ta đã tráo con tem giả vào. Ông ta vẫn trả thù được ông tỷ phú nhưng không mất gì cả...” Thầy Minh cười, vỗ tay:
- “Ờ... ờ cũng có thể lắm nếu anh ta có đi học ảo thuật của ảo thuật gia Nguyễn Khuyến, Z.27... Ý của em rất là sáng tạo. Em có sưu tầm gì không?”
- “Dạ thưa thầy em sưu tầm sách cũ.”
- “Một thú sưu tầm cũng hay. Chắc em muốn trở thành nhà vãn, ký giả báo chí...”
Thằng Dũng đỏ mặt, lúng búng:
- “Dạ không thầy. Em muốn làm ông chủ nhà ìn.”
Thằng Chương nói chen:
- “Sưu tầm sách cũ chắc không bị ai giết ngoài mấy ông bán ve chai, lông vịt. Cũng đỡ lo thầy ơi...”
Thầy Minh nói như khuyên thằng Dũng:
- “Nhiều khi sau này nghề nó chọn mình chứ mình không chọn nghề. Học sinh Petrus Ký có rất nhiều học sinh trở thành chính khách, có người trở thành nhạc sĩ, cầu thủ đá bóng, giáo sư nổi tiếng nhưng chưa có nhà văn, nhà thơ... Hy vọng rằng trong lớp tứ 7 sẽ có một nhà văn trong tương lai, thêm một nhà văn xuất thân tử học trò Petrus Ký. Nhà văn Bình Nguyên Lộc là học sinh Petrus Ký. Hiện nay đã có nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng, anh ấy là học trò Petrus và hiện nay đang lắ giáo sư triết của chính trường này và thêm một hay nhiều nhà văn nữa thì hay biết bao nhiêu...”
Thằng Dũng nghĩ như thầy Minh nói vậy vẫn chưa đủ. Một nhà văn xuất thân từ học trò Petrus Ký là để viết về trường Petrus Ký, những kỷ niệm của đời học trò ở ngôi trường này. Đúng là chưa có một nhà văn nào làm cho ký ức của học sinh Petrus bùng dậy hoặc làm cho những người khác biết, hiểu thêm về đặc tính, những tiềm ẩn, những bản sắc đã tạo nên ngôi trường này. Người Sài Gòn dù chưa một lần về cầu Bo, chưa một lần về Thái Bình nhưng họ đã cảm, đã nghĩ, đã ngửi được cái cầu Bo của tuổi thơ “Thằng Vũ”, “Con Thúy”... trong những tác phẩm về tuổi thơ cúa nhà văn Duyên Anh. Nhà văn của trường Petrus Ký, dù là một nhà văn hạng bét, phải thổi được cái hồn Petrus Ký đó cho mọi người, để ai đi ngang ngôi trường này cũng phải ngước nhìn, để mọi học sinh, khi đã già đều tự hào với con cháu rằng ta đã là học sinh ngôi trường ấy mặc dù ta là học sinh dở nhất lớp, dở nhất trường. ít nhất đó là cái hồn, phần bí mật, chìm ẩn mà nhà văn của trường Petrus Ký phải viết trong những tác phẩm của mình cho bằng được. Trước khi chết, nhà văn - học trò phải nói được tinh thần, tình yêu, tuổi thơ, những kỷ niệm trong ngôi trường Petrus Ký của mình.
__________________
|